Wakacje składkowe ZUS - jak uzyskać

Rok 2024 przyniósł długo oczekiwaną ulgę dla małych firm. Nowe przepisy wprowadzają możliwość tzw. „wakacji składkowych” – okresowego zwolnienia z opłacania składek na ubezpieczenia społeczne. Rozwiązanie to jest skierowane do właścicieli małych przedsiębiorstw, dla których regularne składki stanowią istotne obciążenie finansowe, utrudniając rozwój i stabilne funkcjonowanie. Zgłoszony w marcu projekt ustawy, który szybko przeszedł przez proces legislacyjny, to odpowiedź na liczne głosy przedsiębiorców walczących o przetrwanie w warunkach wysokich kosztów prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce.

Skąd pomysł na wakacje składkowe?

W Polsce opłacanie składek na ubezpieczenia społeczne jest obowiązkowe dla wszystkich osób prowadzących działalność gospodarczą, niezależnie od wielkości przedsiębiorstwa czy jego sytuacji finansowej. Obowiązkowe składki obejmują ubezpieczenie emerytalne, rentowe, wypadkowe, a w przypadku zgłoszenia – także dobrowolne ubezpieczenie chorobowe. Przedsiębiorcy często podkreślają, że te stałe wydatki stanowią barierę dla rozwoju ich firm, szczególnie w pierwszych latach działalności, gdy sytuacja finansowa bywa niestabilna. Choć istnieją już pewne mechanizmy wsparcia, takie jak „ulga na start”, składki preferencyjne czy program „Mały ZUS Plus”, to nadal wielu właścicieli najmniejszych firm nie może sobie pozwolić na regularne opłacanie składek.

W odpowiedzi na te potrzeby wprowadzono nową instytucję – wakacje składkowe. Jak wskazano w uzasadnieniu projektu ustawy, wakacje składkowe mają umożliwić przedsiębiorcom chwilową ulgę w obowiązkach składkowych, dając im większą elastyczność finansową i umożliwiając lepsze planowanie wydatków.

Na czym polegają wakacje składkowe?

Wakacje składkowe to możliwość skorzystania ze zwolnienia z opłacania składek na ubezpieczenia społeczne przez jeden wybrany miesiąc w roku. Przedsiębiorca może dowolnie wybrać miesiąc, w którym chce skorzystać z tego zwolnienia, co pozwala mu dostosować ulgę do własnych potrzeb i sytuacji finansowej. Przykładowo, może to być miesiąc, w którym firma generuje mniejsze przychody, a koszty związane z prowadzeniem działalności są trudniejsze do pokrycia.

Wakacje składkowe ZUS - jak uzyskać - zwolnienie obejmuje składki na ubezpieczenie emerytalne, rentowe, wypadkowe oraz chorobowe, przy czym w przypadku składki chorobowej, z której przedsiębiorca może dobrowolnie zrezygnować, istnieje dodatkowy warunek – przedsiębiorca musi być objęty tym ubezpieczeniem zarówno w miesiącu składania wniosku, jak i w miesiącu poprzedzającym. Ma to na celu zapewnienie stabilności finansowej systemu ubezpieczeń społecznych oraz ochronę ubezpieczonego przed nieprzewidzianymi wypadkami w okresie korzystania z ulgi.

Kto może skorzystać z wakacji składkowych?

Aby skorzystać z wakacji składkowych, przedsiębiorca musi spełnić kilka warunków, które mają na celu ograniczenie tej ulgi do najmniejszych firm. Z wakacji składkowych mogą skorzystać osoby prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą, które:

1. Zatrudniają maksymalnie 10 osób, wliczając w to siebie samego jako osobę ubezpieczoną.

2. W ciągu ostatnich dwóch lat kalendarzowych osiągnęły przychód z działalności nieprzekraczający równowartości 2 milionów euro w złotych.

3. W roku poprzedzającym złożenie wniosku oraz w bieżącym roku nie prowadziły działalności gospodarczej na rzecz byłego pracodawcy, z którym współpracowały w zakresie pokrywającym się z obecną działalnością.

Wymogi te są podyktowane potrzebą skoncentrowania wsparcia na najmniejszych przedsiębiorcach, dla których ulga w składkach może przynieść realne wsparcie finansowe i zwiększyć ich szanse na rozwój lub stabilizację działalności.

Jak złożyć wniosek o wakacje składkowe?

Proces składania wniosku o wakacje składkowe został maksymalnie uproszczony, a cała procedura odbywa się za pomocą profilu informacyjnego ZUS, dzięki czemu przedsiębiorcy mogą uniknąć dodatkowych formalności. Wniosek o wakacje składkowe (zwolnienie składek) można złożyć w miesiącu poprzedzającym miesiąc, w którym przedsiębiorca chce skorzystać z ulgi.

Wniosek zawiera:

• Podstawowe dane przedsiębiorcy, takie jak imię, nazwisko, NIP, PESEL lub numer dowodu tożsamości.

• Wskazanie miesiąca kalendarzowego, na który ma przypadać zwolnienie.

• Oświadczenia dotyczące spełnienia warunków zwolnienia, w tym wymogu niezatrudniania więcej niż 10 osób i osiągania przychodu poniżej progu 2 milionów euro.

• Informację o otrzymanej pomocy de minimis w ciągu ostatnich trzech lat lub oświadczenie o jej braku.

Wnioski składane są pod rygorem odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych oświadczeń. Oznacza to, że przedsiębiorcy muszą być świadomi skutków prawnych złożenia nieprawdziwych informacji.

Jakie kroki podejmuje ZUS?

Po otrzymaniu wniosku ZUS rozpatruje go, a w przypadku spełnienia wszystkich warunków nie wydaje formalnej decyzji, lecz jedynie informację o pozytywnym rozpatrzeniu wniosku, którą przedsiębiorca otrzymuje na profilu informacyjnym. Decyzje i inne pisma w tej sprawie są wysyłane wyłącznie elektronicznie, co przyspiesza całą procedurę.

W przypadku, gdy wniosek nie spełnia wszystkich kryteriów, ZUS może wydać decyzję odmowną, podając uzasadnienie. Wnioskodawca jest zobowiązany do spełnienia wszystkich wymogów, co daje ZUS prawo do kontroli i ewentualnego odwołania się od decyzji.

Wakacje składkowe a finansowanie

Co istotne, składki na ubezpieczenia społeczne za miesiąc objęty zwolnieniem będą pokrywane z dotacji budżetowej do Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, dzięki czemu osoby korzystające z tej ulgi nie stracą ciągłości ubezpieczenia społecznego. Przedsiębiorcy nadal będą traktowani jako pełnoprawni uczestnicy systemu ubezpieczeń społecznych.

Wpływ wakacji składkowych na gospodarkę

Według szacunków wakacje składkowe mogą objąć nawet 1,7 miliona przedsiębiorców zarejestrowanych w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej. Projektodawcy oczekują, że ulga ta przełoży się na większy popyt konsumpcyjny i inwestycyjny oraz przyczyni się do wzrostu aktywności zawodowej.

Wakacje składkowe mogą pomóc przedsiębiorcom lepiej zarządzać budżetem i elastycznie reagować na trudniejsze okresy w działalności, a także umożliwić im większą konkurencyjność i zdolność do inwestowania w rozwój. Pozytywne skutki mogą być odczuwalne nie tylko dla właścicieli firm, ale i ich rodzin, dzięki zwiększeniu dostępnych środków finansowych.

Wakacje składkowe ZUS - jak uzyskać - podsumowanie

Wakacje składkowe to nowatorskie rozwiązanie, które odpowiada na potrzeby małych firm. Dzięki okresowemu zwolnieniu ze składek przedsiębiorcy zyskają większą swobodę finansową, co pozwoli im lepiej planować rozwój firmy i radzić sobie z obciążeniami finansowymi. Nowa regulacja wpisuje się w ogólną strategię rządu, mającą na celu wspieranie małych i średnich firm, które są kluczowe dla rozwoju polskiej gospodarki.

Warto śledzić rozwój wakacji składkowych i analizować ich efekty w praktyce – jest to pierwszy krok w kierunku bardziej elastycznego podejścia do kwestii ubezpieczeń społecznych, które odpowiada na potrzeby nowoczesnej gospodarki opartej na działalności małych przedsiębiorstw.