Remont elewacji lokalu usługowego – inwestycja czy remont bieżący?
Prace związane z remontem elewacji lokalu usługowego, szczególnie gdy obejmują wbudowanie elementów wzmacniających, które podnoszą trwałość i wartość nieruchomości, mogą być kwalifikowane jako zadanie inwestycyjne, a nie tylko remont bieżący. Kluczową kwestią w kwalifikacji wydatków jest rozróżnienie między remontem a nakładami inwestycyjnymi, co ma istotne konsekwencje podatkowe i księgowe.
Definicja remontu i inwestycji w kontekście przepisów
Zgodnie z przepisami prawa podatkowego i rachunkowości, remont to prace mające na celu odtworzenie pierwotnego stanu technicznego środka trwałego, bez podnoszenia jego wartości użytkowej ani jakości technicznej. Remont przywraca stan pierwotny obiektu poprzez wymianę lub naprawę zużytych elementów. Prace remontowe nie prowadzą do zwiększenia zdolności użytkowej budynku ani jego wartości w rozumieniu prawnym.
Inwestycja, w rozumieniu art. 16g ust. 13 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (u.p.d.o.p.), obejmuje wszelkie nakłady, które prowadzą do zwiększenia wartości użytkowej środka trwałego poprzez jego przebudowę, modernizację, rozbudowę lub adaptację. Inwestycja zwiększa wartość początkową środka trwałego, podnosząc jego zdolności techniczne lub użytkowe.
Podobną regulację zawiera art. 22g ust. 17 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (u.p.d.o.f.), zgodnie z którym ulepszenie środka trwałego powoduje wzrost jego wartości początkowej, jeżeli suma wydatków poniesionych w danym roku podatkowym na przebudowę, modernizację, adaptację lub rekonstrukcję przekracza 10 000 zł i zwiększa zdolność wytwórczą, funkcjonalność lub trwałość środka trwałego.
Rozróżnienie remontu od inwestycji
Remont elewacji lokalu usługowego – inwestycja czy remont bieżący? - na gruncie przepisów podatkowych, kluczowe znaczenie ma rozróżnienie, czy dane prace mają charakter odtworzeniowy (remont), czy zmieniają właściwości techniczne, użytkowe lub estetyczne budynku (inwestycja).
Remont zgodnie z art. 3 pkt 8 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane (Dz.U. z 2021 r. poz. 2351 ze zm.), to odtworzenie stanu pierwotnego środka trwałego, przy czym nie dotyczy to bieżącej konserwacji. W przypadku remontu, prace nie mogą prowadzić do ulepszenia ani zwiększenia wartości środka trwałego.
Natomiast inwestycja obejmuje prace, które mają na celu zwiększenie zdolności użytkowej obiektu, jego funkcjonalności lub wydłużenie okresu użytkowania. Zgodnie z przepisami podatkowymi, wszelkie prace, które powodują wzrost wartości budynku w stosunku do jego stanu początkowego, kwalifikują się jako nakłady inwestycyjne.
Kwalifikacja prac przy remoncie elewacji
W kontekście remontu elewacji lokalu usługowego, jeśli prace obejmują wbudowanie elementów wzmacniających, które zwiększają trwałość konstrukcji, zmniejszają koszty eksploatacyjne lub poprawiają walory estetyczne nieruchomości, to można je uznać za inwestycję. Tego rodzaju prace podnoszą wartość budynku, co powoduje, że ich koszty nie mogą być zaliczone bezpośrednio do kosztów uzyskania przychodów, ale muszą zostać ujęte jako nakłady na ulepszenie środka trwałego i amortyzowane zgodnie z art. 16g ust. 1 u.p.d.o.p. oraz art. 22g ust. 1 u.p.d.o.f.
Amortyzacja nakładów inwestycyjnych
Zgodnie z art. 16h ust. 1 pkt 1 u.p.d.o.p. oraz analogicznie art. 22h ust. 1 pkt 1 u.p.d.o.f., wartość początkowa środka trwałego, która została zwiększona poprzez nakłady na jego ulepszenie, podlega amortyzacji zgodnie z odpowiednimi stawkami dla danej grupy środków trwałych. Nakłady te należy rozliczać poprzez amortyzację przez okres użytkowania środka trwałego, co wpływa na obniżenie podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym.
Ujęcie wydatków w księgach rachunkowych
Jeśli remont elewacji zostanie zakwalifikowany jako inwestycja, wydatki muszą być ujęte w księgach rachunkowych jako zwiększenie wartości początkowej środka trwałego. Zgodnie z art. 31 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz.U. z 2023 r. poz. 120), nakłady na ulepszenie środków trwałych zwiększają wartość początkową aktywów trwałych i podlegają amortyzacji zgodnie z przyjętą przez jednostkę polityką rachunkowości.
Prace o charakterze remontowym, polegające jedynie na odtworzeniu pierwotnego stanu elewacji, mogą być natomiast ujęte bezpośrednio w kosztach działalności operacyjnej, jako koszty bieżące.
Wpływ na finanse publiczne
W przypadku jednostek sektora finansów publicznych, remont elewacji o charakterze inwestycyjnym musi zostać odpowiednio wyodrębniony w budżecie, zgodnie z art. 212 ustawy o finansach publicznych z dnia 27 sierpnia 2009 r. (Dz.U. z 2021 r. poz. 305). Prace o charakterze inwestycyjnym muszą być ujęte w planie finansowym jednostki jako wydatki majątkowe.
Planowane wydatki muszą również zostać odpowiednio zaklasyfikowane do prawidłowych podziałek klasyfikacji budżetowej, co wynika z rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 2 marca 2010 r. w sprawie szczegółowej klasyfikacji dochodów, wydatków, przychodów i rozchodów.
Remont elewacji lokalu usługowego – inwestycja czy remont bieżący? - podsumowanie
Kwalifikacja remontu elewacji lokalu usługowego jako inwestycji zależy od charakteru wykonywanych prac. Jeżeli prace prowadzą do zwiększenia wartości użytkowej nieruchomości poprzez wbudowanie elementów wzmacniających lub poprawę estetyki budynku, należy je traktować jako nakłady inwestycyjne. Koszty te zwiększają wartość początkową środka trwałego i podlegają amortyzacji zgodnie z przepisami podatkowymi. Remont polegający wyłącznie na odtworzeniu stanu pierwotnego budynku, bez wzrostu wartości użytkowej, może być zakwalifikowany jako wydatek bieżący i bezpośrednio ujęty w kosztach uzyskania przychodów.