Opodatkowanie odsetek z lokat typu overnight i jednodniowych w CIT
Podmioty podlegające podatkowi dochodowemu od osób prawnych (CIT), które uzyskują odsetki z lokat bankowych, muszą uwzględnić te przychody w swoich rozliczeniach podatkowych. Dotyczy to zarówno lokat typu overnight, jak i lokat jednodniowych. W artykule przedstawiamy szczegółowe zasady dotyczące opodatkowania takich odsetek, w tym odpowiednie przepisy prawa i interpretacje podatkowe.
Podstawa prawna – czym są przychody w CIT?
Zgodnie z ustawą z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (u.p.d.o.p.), przychodami są w szczególności otrzymane pieniądze, wartości pieniężne, a także różnice kursowe. Przepis ten znajduje się w art. 12 ust. 1 pkt 1:
Art. 12 ust. 1 pkt 1 u.p.d.o.p.:
Przychodami, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 14, są w szczególności otrzymane pieniądze, wartości pieniężne, w tym również różnice kursowe.
W kontekście odsetek, istotne jest także brzmienie art. 12 ust. 4 pkt 2 u.p.d.o.p., który wyłącza
z przychodów kwoty naliczonych, lecz nieotrzymanych odsetek:
Art. 12 ust. 4 pkt 2 u.p.d.o.p.:
Do przychodów nie zalicza się naliczonych, lecz nieotrzymanych odsetek od należności, w tym również od udzielonych pożyczek (kredytów).
Oznacza to, że podatnik musi uwzględnić w przychodach odsetki dopiero wtedy, gdy zostaną one faktycznie otrzymane, tj. zaksięgowane na rachunku bankowym.
Moment powstania przychodu – kapitalizacja i dopisanie odsetek
Moment powstania przychodu z tytułu odsetek jest związany z ich kapitalizacją lub dopisaniem do rachunku bankowego podatnika. Jest to moment, w którym odsetki stają się dostępne dla podatnika i mogą być wykorzystane, niezależnie od tego, czy zostały fizycznie podjęte z rachunku. Potwierdza to stanowisko Ministerstwa Finansów, wyrażone w piśmie z dnia 8 lipca 1996 r., PO 3-722-413/HS/96:
Odsetki od bankowych lokat terminowych stanowią przychód w dacie ich otrzymania. Datą otrzymania odsetek, w zależności od postanowień umowy lokaty zawartej z bankiem, jest:
data kapitalizacji odsetek, jeżeli lokata jest oprocentowana w ten sposób, że w trakcie jej trwania odsetki są kapitalizowane i od tych odsetek ustala się dalsze oprocentowanie, albo
data postawienia odsetek do dyspozycji właściciela lokaty, tzn. data dopisania do rachunku bankowego; bez znaczenia jest tutaj fakt fizycznego podjęcia środków z konta bankowego.
Lokaty typu overnight i jednodniowe – zasady opodatkowania
Lokaty typu overnight to krótkoterminowe lokaty, w których środki są deponowane na noc i wracają na rachunek bieżący następnego dnia, wraz z naliczonymi odsetkami. Lokaty jednodniowe mają podobny charakter – depozyt trwa jeden dzień, a następnie kapitał wraz z odsetkami wraca na rachunek podatnika.
Opodatkowanie odsetek z lokat typu overnight i jednodniowych w CIT - w obu przypadkach przychód z tytułu odsetek powstaje w momencie, gdy bank kapitalizuje odsetki i dopisuje je do salda rachunku. Oznacza to, że odsetki od lokat typu overnight oraz jednodniowych stanowią przychód podatkowy w dniu, w którym stają się dostępne dla podatnika.
Zyski kapitałowe a odsetki od lokat
W 2018 r. ustawodawca wprowadził podział przychodów podatników CIT na dochody z działalności operacyjnej oraz zyski kapitałowe, zdefiniowane w art. 7b ustawy o CIT:
Art. 7b ust. 1 pkt 2 u.p.d.o.p.:„Za przychody z zysków kapitałowych uważa się:
przychody z tytułu udziału w zyskach osób prawnych;
przychody z tytułu pożyczek partycypacyjnych, czyli pożyczek, w których wypłata odsetek od pożyczki lub ich wysokość uzależniona jest od osiągnięcia zysku przez tę osobę prawną lub spółkę albo od wysokości tego zysku.”
Odsetki od standardowych lokat bankowych, takich jak overnight i jednodniowych, nie są traktowane jako zyski kapitałowe w rozumieniu art. 7b. Są one rozliczane jako przychody finansowe razem z innymi przychodami z działalności podstawowej.
Przychody z odsetek a podmioty zwolnione z CIT
Podmioty zwolnione z CIT (np. jednostki samorządu terytorialnego lub podmioty, które przeznaczają swoje dochody na cele statutowe) nie uwzględniają odsetek z lokat w przychodach podatkowych, ponieważ nie podlegają opodatkowaniu CIT. W ich przypadku odsetki są jedynie przychodem bilansowym, który jest wykazywany w sprawozdaniach finansowych, ale nie wpływa na podstawę opodatkowania.
Przykład: księgowanie odsetek z lokaty overnight
Przedsiębiorstwo A, będące podatnikiem CIT, ulokowało na lokacie overnight kwotę 500 000 zł. Na koniec dnia bank naliczył odsetki w wysokości 200 zł, które zostały dopisane do rachunku przedsiębiorstwa następnego dnia rano. Przychód z tytułu odsetek powstaje w dniu dopisania odsetek do rachunku. W księgach rachunkowych zdarzenie to zostanie ujęte jako:
Wn konto 13 „Rachunek bankowy” – 200 zł (zwiększenie salda rachunku),
Ma konto 75-0 „Przychody finansowe” – 200 zł (uznanie przychodu z tytułu otrzymanych odsetek).
Kwota 200 zł stanowi przychód do opodatkowania CIT w miesiącu, w którym odsetki zostały dopisane do rachunku.
Opodatkowanie odsetek z lokat typu overnight i jednodniowych w CIT - podsumowanie
Przychody z tytułu odsetek od lokat typu overnight oraz lokat jednodniowych są przychodami podlegającymi opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych (CIT). Kluczowym momentem dla powstania obowiązku podatkowego jest kapitalizacja odsetek lub dopisanie ich do rachunku bankowego podatnika, co oznacza, że odsetki stają się dostępne do dysponowania. Przychody te należy rozliczać zgodnie z ogólnymi zasadami, razem z innymi przychodami z działalności. Oprogramowanie do prowadzenia księgowości on-line, może być dużym usprawnieniem w prowadzeniu biznesu.
W przypadku podmiotów zwolnionych podmiotowo lub przedmiotowo z CIT (np. jednostki samorządu terytorialnego, instytucje kultury), odsetki te będą przychodem bilansowym, ale nie będą podlegały opodatkowaniu. Dla pozostałych podatników odsetki te są częścią przychodów finansowych i muszą być uwzględnione w deklaracjach podatkowych.
