Opodatkowanie działalności gospodarczej prowadzonej indywidualnie i w ramach spółki osobowej
Przedsiębiorca, który prowadzi działalność gospodarczą w różnych formach, takich jak jednoosobowa działalność gospodarcza (JDG) i działalność w ramach spółki osobowej (np. spółki partnerskiej), ma możliwość wyboru różnych form opodatkowania dla każdej z tych działalności. Zasady wyboru formy opodatkowania regulują przepisy ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2023 r. poz. 1208, ze zm.) – dalej ustawa o PIT, oraz ustawy z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz.U. z 2023 r. poz. 1200, ze zm.) – dalej ustawa o ZPD.
Wybór formy opodatkowania a prowadzenie działalności indywidualnie i w spółce
W interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 29 kwietnia 2022 r., nr 0114-KDIP2-1.4011.126.2022.2.JS, wyjaśniono, że podatnik prowadzący działalność w formie JDG oraz jako wspólnik spółki osobowej, może korzystać z różnych form opodatkowania dla każdej z tych form działalności, pod warunkiem spełnienia określonych warunków.
Zgodnie z art. 9a ust. 5 ustawy o PIT, podatnik prowadzący działalność gospodarczą samodzielnie i jednocześnie będący wspólnikiem spółki niebędącej osobą prawną, może wybrać różne formy opodatkowania dla każdej z tych działalności. Przepis ten pozwala na opodatkowanie przychodów ze spółki partnerskiej podatkiem liniowym, podczas gdy przychody z JDG mogą być opodatkowane ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych, o ile spełnione są warunki określone w ustawie o ZPD.
Opodatkowanie ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych
Zasady opodatkowania ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych reguluje ustawa o ZPD. Zgodnie z art. 6 ust. 4 ustawy o ZPD, ryczałt mogą opłacać podatnicy, których przychody z działalności gospodarczej w roku poprzedzającym rok podatkowy nie przekroczyły równowartości 2.000.000 euro. Możliwe jest także rozpoczęcie opodatkowania ryczałtem przez podatników, którzy dopiero rozpoczynają działalność w roku podatkowym, bez względu na wysokość przychodów.
W analizowanej interpretacji Dyrektora KIS, wnioskodawca, będący wspólnikiem spółki partnerskiej opodatkowanej podatkiem liniowym, zdecydował się na wybór opodatkowania ryczałtem od przychodów z JDG. W interpretacji uznano, że przepisy ustawy o ZPD nie wykluczają możliwości zastosowania ryczałtu w ramach JDG, mimo że przychody z działalności w spółce osobowej opodatkowane są według innej formy.
Opodatkowanie dochodów z JDG – usługi prawne
Jedną z kluczowych kwestii poruszonych w interpretacji jest opodatkowanie przychodów z usług prawnych świadczonych w ramach JDG. Wnioskodawca, świadczący usługi prawne sklasyfikowane pod symbolem PKWiU 69.10, zdecydował się na opodatkowanie ryczałtem. Zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 2 lit. l ustawy o ZPD, przychody z usług prawnych, innych niż świadczone w ramach wolnego zawodu, podlegają opodatkowaniu ryczałtem w wysokości 15%.
Definicja wolnego zawodu
Opodatkowanie działalności gospodarczej prowadzonej indywidualnie i w ramach spółki osobowej - kwestia definicji wolnego zawodu ma istotne znaczenie przy ustalaniu stawki ryczałtu. Zgodnie z art. 4 ust. 1 pkt 11 ustawy o ZPD, wolnym zawodem jest pozarolnicza działalność gospodarcza wykonywana osobiście przez osoby takie jak adwokaci, radcowie prawni, notariusze, biegli rewidenci, i inne wymienione w przepisie. Za wykonywanie działalności w ramach wolnego zawodu uważa się wykonywanie jej bez zatrudniania na podstawie umów o pracę, zlecenia, dzieło lub innych umów osób wykonujących czynności związane z istotą danego zawodu.
W analizowanym przypadku wnioskodawca zatrudnia na podstawie umowy zlecenia osobę (magistra prawa), która wykonuje czynności pomocnicze. Dlatego usługi prawne świadczone przez wnioskodawcę w ramach JDG nie są uznawane za działalność w ramach wolnego zawodu, co pozwala na zastosowanie 15% stawki ryczałtu. Po wyborze właściwej stawki ryczałtu księgowa sporządza rozliczenia księgowe według właściwego źródła przychodów.
Warunki utrzymania prawa do ryczałtu
Podatnik musi spełnić określone warunki, aby móc korzystać z ryczałtu. Jednym z nich jest brak wykonywania działalności wyłączonej z tej formy opodatkowania na mocy art. 8 ustawy o ZPD. Ponadto, w przypadku prowadzenia działalności gospodarczej w formie JDG oraz w ramach spółki osobowej, podatnik musi pamiętać, że każda z tych działalności jest rozliczana odrębnie pod kątem podatkowym, ale przy wyborze formy opodatkowania, musi przestrzegać zasad
wynikających z przepisów obu ustaw podatkowych.
Opodatkowanie działalności gospodarczej prowadzonej indywidualnie i w ramach spółki osobowej - podsumowanie
Interpretacja indywidualna Dyrektora KIS z 29 kwietnia 2022 r. potwierdza, że możliwe jest równoczesne opodatkowanie dochodów z różnych form działalności gospodarczej w sposób odmienny: zryczałtowanym podatkiem dochodowym dla JDG oraz podatkiem liniowym dla przychodów z działalności w spółce osobowej. Ostateczny wybór formy opodatkowania powinien być poprzedzony analizą przepisów oraz konsultacją z doradcą podatkowym, aby zapewnić zgodność z obowiązującymi przepisami i optymalne rozliczenia podatkowe.
