Ile godzin może pracować maksymalnie lekarz rezydent? Ile może mieć wyznaczonych dyżurów medycznych?
Lekarze rezydenci, odbywający specjalizację w ramach umowy o pracę, są zobowiązani do przestrzegania regulacji dotyczących czasu pracy, które wynikają z przepisów ustawy o działalności leczniczej oraz ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty. Czas pracy lekarzy rezydentów, a także liczba dyżurów medycznych, są ściśle określone przez te przepisy.
Czas pracy lekarza rezydenta
Zgodnie z art. 16i ust. 1 ustawy z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty (Dz.U. z 2022 r. poz. 1731 ze zm.) – dalej u.z.l., lekarz rezydent odbywa szkolenie specjalizacyjne na podstawie umowy o pracę zawartej z podmiotem prowadzącym szkolenie. Czas pracy lekarza rezydenta jest równy czasowi pracy lekarzy zatrudnionych w podmiocie leczniczym. Art. 93 ust. 1 ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej (Dz.U. z 2022 r. poz. 633 ze zm.) – dalej u.d.l., stanowi, że czas pracy lekarza rezydenta nie może przekraczać:
7 godzin 35 minut na dobę,
przeciętnie 37 godzin 55 minut na tydzień w przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy w przyjętym okresie rozliczeniowym.
Oznacza to, że lekarz rezydent pracuje w standardowym wymiarze czasu pracy określonym dla lekarzy zatrudnionych w podmiotach leczniczych.
Dyżury medyczne
Dyżury medyczne są integralną częścią programu specjalizacyjnego. Art. 95 ust. 2 u.d.l. definiuje dyżur medyczny jako wykonywanie przez pracowników medycznych czynności zawodowych poza normalnymi godzinami pracy w podmiocie wykonującym stacjonarne i całodobowe świadczenia zdrowotne. Art. 95 ust. 3 u.d.l. nakazuje, aby czas pełnienia dyżuru medycznego był wliczany do całkowitego czasu pracy.
Dyżury medyczne są planowane zgodnie z wymogami programu specjalizacyjnego oraz przepisami dotyczącymi czasu pracy. W przypadku dyżurów medycznych, zgodnie z art. 97 ust. 1 u.d.l., lekarz rezydentowi przysługuje prawo do co najmniej 11 godzin nieprzerwanego odpoczynku dobowego oraz 35 godzin odpoczynku tygodniowego.
Klauzula opt-out
Lekarz rezydent może wyrazić zgodę na wydłużenie tygodniowego wymiaru czasu pracy poprzez podpisanie tzw. klauzuli opt-out. Zgodnie z art. 96 ust. 1 u.d.l., lekarz może wyrazić pisemną zgodę na przekroczenie przeciętnego tygodniowego wymiaru czasu pracy, który wynosi 48 godzin. Dzięki podpisaniu tej klauzuli lekarz rezydent może pracować w zwiększonym wymiarze czasu, w tym pełnić więcej dyżurów medycznych.
Bez podpisania klauzuli opt-out, maksymalna liczba godzin pracy lekarza rezydenta nie może przekroczyć 48 godzin tygodniowo, wliczając w to dyżury medyczne. Jeśli lekarz rezydent podpisze klauzulę opt-out, może pracować więcej niż 48 godzin tygodniowo, pod warunkiem, że okres rozliczeniowy jest zgodny z przepisami i przestrzegane są zasady dotyczące odpoczynku.
Wymiar dyżurów medycznych
Liczba dyżurów medycznych, jakie lekarz rezydent może pełnić, zależy od tego, czy lekarz podpisał klauzulę opt-out. W przypadku jej podpisania liczba dyżurów może zostać zwiększona, ale zawsze musi być zgodna z maksymalnym czasem pracy określonym w przepisach. Art. 95 ust. 4 u.d.l. reguluje zasady wynagrodzenia za czas pełnienia dyżurów medycznych, które obejmuje wynagrodzenie za pracę w godzinach nadliczbowych, zgodnie z art. 151¹ Kodeksu pracy. Wynagrodzenie to obejmuje dodatek 50% lub 100%, w zależności od okoliczności, takich jak praca w nocy lub w dni ustawowo wolne od pracy.
Wynagrodzenie za dyżury
Ile godzin może pracować maksymalnie lekarz rezydent? Ile może mieć wyznaczonych dyżurów medycznych? - za czas pełnienia dyżuru medycznego lekarzowi przysługuje wynagrodzenie zgodnie z art. 95 ust. 4 u.d.l., które przewiduje dodatek za pracę w godzinach nadliczbowych, zgodnie z art. 151¹ § 1 Kodeksu pracy. Lekarze rezydenci mogą również otrzymywać dodatkowe wynagrodzenie za pełnienie dyżurów nocnych oraz weekendowych.
Z kolei, art. 16i ust. 2 u.z.l. mówi, że środki finansowe niezbędne do odbywania dyżurów medycznych przez lekarzy rezydentów w ramach realizacji programu specjalizacji są zapewniane przez ministra właściwego do spraw zdrowia. Te środki są przekazywane na podstawie umowy z podmiotem prowadzącym szkolenie specjalizacyjne.
Przykład
Jeśli lekarz rezydent pracuje zgodnie z programem specjalizacji i nie podpisał klauzuli opt-out, jego maksymalna tygodniowa norma czasu pracy wynosi 48 godzin, co oznacza, że liczba dyżurów medycznych będzie ograniczona do tego wymiaru. Jeśli lekarz podpisze klauzulę opt-out, jego czas pracy może przekraczać 48 godzin tygodniowo, co daje możliwość większej liczby dyżurów.
Ile godzin może pracować maksymalnie lekarz rezydent? Ile może mieć wyznaczonych dyżurów medycznych? - podsumowanie
Podsumowując, lekarz rezydent może pracować maksymalnie 48 godzin tygodniowo, chyba że podpisze klauzulę opt-out, co pozwala na wydłużenie tego czasu. Liczba dyżurów medycznych zależy od tego, jak rozplanowany jest czas pracy lekarza rezydenta w przyjętym okresie rozliczeniowym. Lekarze rezydenci mogą być zobowiązani do pełnienia większej liczby dyżurów, jeśli wyrażą na to zgodę, a dyżury te muszą być wynagradzane zgodnie z przepisami.
Więcej szczegółowych informacji warto uzyskać w biurach rachunkowych, które oferują księgowość dla lekarzy.