Dwa tytuły do ubezpieczenia w deklaracji ZUS DRA
W przypadku osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą, które mają więcej niż jeden tytuł do ubezpieczenia zdrowotnego, pojawiają się pytania dotyczące sposobu zgłoszenia do ubezpieczenia oraz wypełniania deklaracji rozliczeniowych ZUS DRA. W szczególności dotyczy to sytuacji, gdy osoba prowadząca działalność gospodarczą jest wspólnikiem spółki cywilnej oraz jednocześnie wspólnikiem jednoosobowej spółki z o.o.
Przykład sytuacji z dwoma tytułami do ubezpieczenia
Osoba fizyczna od 2010 roku jest wspólnikiem spółki cywilnej i z tego tytułu zgłoszona jest do ubezpieczenia zdrowotnego z kodem 05 10 00, opłacając jedynie składkę zdrowotną. Jednocześnie ta sama osoba jest zatrudniona na umowę o pracę u innego pracodawcy, gdzie podlega zarówno ubezpieczeniom społecznym, jak i zdrowotnemu. Od 1 stycznia 2022 r. osoba ta została wspólnikiem jednoosobowej spółki z o.o. i jest zobowiązana do opłacania składki zdrowotnej także z tego tytułu.
Zgłoszenie do ubezpieczenia zdrowotnego
Dwa tytuły do ubezpieczenia w deklaracji ZUS DRA - w przypadku osób prowadzących więcej niż jedną działalność gospodarczą obowiązują szczególne zasady dotyczące opłacania składki zdrowotnej. Zgodnie z art. 74 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz.U. z 2021 r. poz. 1285 ze zm.), osoby prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą muszą zgłosić się do ubezpieczenia zdrowotnego w ciągu 7 dni od dnia powstania obowiązku ubezpieczeniowego. W tym celu należy złożyć formularz ZUS ZUA (jeśli podlegają również ubezpieczeniom społecznym) lub ZUS ZZA (jeśli podlegają jedynie ubezpieczeniu zdrowotnemu).
Jednak przepisy nie wymagają, aby osoba prowadząca więcej niż jedną działalność gospodarczą składała odrębne zgłoszenia do ubezpieczenia zdrowotnego dla każdej działalności. Oznacza to, że jeśli dana osoba jest już zgłoszona do ubezpieczenia zdrowotnego jako wspólnik spółki cywilnej (kod 05 10 00), nie musi dokonywać dodatkowego zgłoszenia jako wspólnik jednoosobowej spółki z o.o. (kod 05 43 00). Sporządzenie deklaracji rozliczeniowej najlepiej zlecić specjaliście np.: wybierając biuro rachunkowe.
Wypełnianie deklaracji ZUS DRA
Płatnicy składek, którzy rozliczają składki wyłącznie za siebie, muszą składać jedynie deklarację rozliczeniową ZUS DRA. Od 1 stycznia 2022 r. zmieniły się zasady dotyczące rozliczania składek na ubezpieczenia zdrowotne oraz wzór deklaracji ZUS DRA, aby dostosować się do zmian w systemie ubezpieczeń społecznych.
W przypadku prowadzenia więcej niż jednej działalności gospodarczej należy wypełnić blok XI deklaracji ZUS DRA, gdzie wykazuje się formę opodatkowania oraz podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne. Suma składek na ubezpieczenie zdrowotne, wynikająca z poszczególnych działalności (np. z tytułu bycia wspólnikiem spółki cywilnej i wspólnikiem jednoosobowej spółki z o.o.), powinna zostać podana w polu 02 bloku VI deklaracji ZUS DRA. ZUS stoi na stanowisku, że rozliczenie składek z różnych tytułów powinno być dokonywane w jednym komplecie rozliczeniowym, bez konieczności składania odrębnych zgłoszeń.
Przykład wypełnienia deklaracji
Jeżeli osoba prowadząca działalność jako wspólnik spółki cywilnej jest już zgłoszona do ubezpieczenia zdrowotnego z kodem 05 10 00, a jednocześnie od 2022 r. pełni rolę wspólnika jednoosobowej spółki z o.o., to nie musi dokonywać odrębnego zgłoszenia z kodem 05 43 00. Może natomiast rozliczać składki na ubezpieczenie zdrowotne z obu tytułów w ramach jednej deklaracji ZUS DRA.
W deklaracji ZUS DRA należy:
W bloku XI wpisać podstawę wymiaru i kwotę składki zdrowotnej z każdej działalności.
W bloku VI (pole 02) podać łączną kwotę składek na ubezpieczenie zdrowotne, wynikającą z wszystkich zgłoszonych tytułów.
Dwa tytuły do ubezpieczenia w deklaracji ZUS DRA -podsumowanie
Nie jest wymagane zgłaszanie się do ubezpieczenia zdrowotnego z osobnym kodem dla każdego tytułu (np. 05 43 00), jeśli osoba jest już zgłoszona jako wspólnik spółki cywilnej (05 10 00).
Składki na ubezpieczenie zdrowotne z obu tytułów mogą być rozliczane w ramach jednej deklaracji ZUS DRA.
W deklaracji ZUS DRA należy uwzględnić wszystkie tytuły ubezpieczenia zdrowotnego, sumując należne składki w odpowiednich polach.
W praktyce oznacza to, że przedsiębiorca prowadzący kilka działalności gospodarczych (np. jako wspólnik spółki cywilnej i wspólnik jednoosobowej spółki z o.o.) opłaca składkę zdrowotną od każdej działalności, ale dokonuje tego rozliczenia w sposób uproszczony, bez konieczności dokonywania odrębnych zgłoszeń do ubezpieczenia zdrowotnego dla każdej z działalności.
